PODWÓJNY JUBILEUSZ SPOTKAŃ AKORDEONOWYCH W SANOKU
Jubileuszowe XX Międzynarodowe Spotkania Akordeonowe „Sanok 2018” odbędą się od 26 do 29 kwietnia pod Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy. Organizatorem imprezy jest Państwowa Szkoła Muzyczna I i II Stopnia im. Wandy Kossakowej w Sanoku.
Zofia Stopińska: Z prof. ośw. Andrzejem Smolikiem – pomysłodawcą i dyrektorem artystycznym tej imprezy rozmawiam przed 20-tą edycją, ale nie oznacza to, że te spotkania narodziły się dwadzieścia lat temu.
Andrzej Smolik: Mamy w tym roku podwójny jubileusz, bo odbędą się XX Międzynarodowe Spotkania Akordeonowe, a trzydzieści lat temu – w 1988 roku odbyły się pierwsze. Początkowo nasze imprezy odbywały się w cyklu rocznym, a od 1994 roku co dwa lata, stąd w tym roku odbędzie się ona po raz dwudziesty.
Przygotowując tę podwójnie jubileuszową edycję, z pewnością sporo czasu poświęcił Pan na podsumowanie tego, co działo się w czasie tych trzydziestu lat, jak ta impreza powstała i rozwijała się.
Oczywiście, bo jest to piękna historia. W 1988 roku zorganizowałem Sanockie Spotkania Akordeonowe, które miały posłużyć wymianie doświadczeń pedagogów i uczniów ze szkół muzycznych działających w naszym regionie. Pierwsze edycje spotkały się z dużym zainteresowaniem uczestników i z czasem postanowiłem konfrontacje muzyczne wzbogacać o kolejne elementy – warsztaty instrumentalne i koncerty.
W 1992 roku mój duet w składzie – Maciej Kandefer i Karina Zalewska zdobył I miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Akordeonowym w Suwałkach. Nestor polskiej akordeonistyki, prof. Włodzimierz Lech Puchnowski, wręczając im nagrodę, stwierdził, że następny ogólnopolski konkurs akordeonowy odbędzie się w Sanoku. Tak też się stało. Pierwsza edycja Ogólnopolskich Spotkań Akordeonowych w Sanoku zakończyła się sukcesem organizacyjnym i artystycznym. Na konkurs przyjechało 75 uczestników, a koncerty w wykonaniu Warszawskiego Kwintetu Akordeonowego pod kierunkiem Włodzimierza Lecha Puchnowskiego, Łódzkiego Tria Akordeonowego z udziałem Bogdana Dowlasza oraz solowy występ Klaudiusza Barana, które odbyły się w Sanockim Domu Kultury, cieszyły się ogromnym zainteresowaniem nie tylko uczestników i gości, którzy przyjechali na imprezę, ale także mieszkańców Sanoka.
Wkrótce został utworzony „Euroregion Karpacki”, a jednym z jego celów jest promowanie inicjatyw związanych ze współpracą kulturalną krajów Europy Południowo-Wschodniej – przede wszystkim Polski, Białorusi, Słowacji, Rosji i Ukrainy. To skłoniło organizatorów do rozszerzenia zasięgu imprezy i w 1994 roku odbyły się po raz pierwszy Międzynarodowe Spotkania Akordeonowe „Sanok 1994”. Rok później sanocki festiwal został na stałe umieszczony w Ogólnopolskim Kalendarzu Imprez Artystycznych Ministerstwa Kultury i Sztuki, co zapewniło mu stałą dotację finansową.
Miałam szczęście, bo zapraszał mnie Pan na Międzynarodowe Spotkania Akordeonowe do Sanoka i mogłam nie tylko słuchać koncertów, ale też rozmawiać z wybitnymi akordeonistami, reprezentującymi nie tylko wiodące ośrodki muzyczne w Polsce i z krajów „Euroregionu Karpackiego”, a także z laureatami konkursów.
Powiem krótko. Sam bym niewiele zdziałał. Ta impreza mogła się rozwijać dzięki temu, że miałem szczęście współpracować ze znakomitymi akordeonistami z Polski i zagranicy. Byli wśród nich tak sławni akordeoniści, jak zmarli już prof. Włodzimierz Lech Puchnowski i prof. Jerzy Jurek oraz profesorowie, którzy do dzisiaj wspierają mnie swoim autorytetem i doświadczeniem: Bogdan Dowlasz, Joachim Pichura, Jerzy Kaszuba i Teresa Adamowicz-Kaszuba. Z czasem grono to powiększali wspaniali akordeoniści młodszego pokolenia: Klaudiusz Baran, Elwira Śliwkiewicz-Cisak, Krzysztof Olczak, Jerzy Madrawski, Paweł Paluch czy Janusz Pater. Bardzo cenię sobie także współpracę z zagranicznymi pedagogami, a przede wszystkim z prof. Richardasem Sviackeviciusem z Wilna, Wiaczesławem Siemionowem z Moskwy, Władimirem Runczakiem z Kijowa, Nikołajem Siewriukowem z Mińska, Vladimirem Čuchranem ze Słowacji, Aleksandrem Dimitriewem z Sankt Petersburga, Mirco Patarinim z Włoch i wieloma innymi.
Wielu laureatów sanockich Spotkań Akordeonowych odgrywa ważną rolę w życiu muzycznym w kraju i za granicą.
Bardzo się cieszę, że są wśród nich także moi absolwenci. Maciej Zimka, który jeszcze niedawno uczył się pod moim kierunkiem grać na akordeonie w Zespole Szkół Muzycznych w Krośnie, później ukończył Akademię Muzyczną w Krakowie. Na tej uczelni obronił niedawno pracę doktorską i otrzymał tytuł doktora sztuk muzycznych, jest także bardzo zdolnym kompozytorem - laureatem wielu konkursów kompozytorskich. W jubileuszowej edycji usłyszymy Macieja Zimkę podczas dwóch koncertów, wykona między innymi swoją kompozycję, a będzie to „Sonata na akordeon i gitarę”, która otrzymała Grand Prix w VIII Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim „Sanok 2017”.
Podczas tegorocznej edycji festiwalu wystąpi także inny laureat naszego konkursu, sławny absolwent Państwowej Szkoły Muzycznej I i Ii stopnia w Sanoku, również mój wychowanek - Bartosz Głowacki. Aktualnie Bartosz mieszka w Londynie i ma wypełniony kalendarz koncertowy, ale przyleci do Krakowa w piątek 27 kwietnia rano i przyjedzie do Sanoka, aby wystąpić na wieczornym koncercie, a następnego dnia o świcie znowu wsiądzie do samolotu w Krakowie, aby zdążyć wykonać wieczorem dawno już zaplanowany koncert w Anglii.
Laureatem Międzynarodowych Spotkań Akordeonowych jest także prof. Klaudiusz Baran – wychowanek Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych w Przemyślu, który jest aktualnie Rektorem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Ten znakomity akordeonista wystąpi także w tym roku podczas jednego z koncertów, a także zasiądzie w jury. Znanych akordeonistów, którzy w Sanoku odnieśli konkursowe sukcesy, a obecnie koncertują i są wykładowcami akademii muzycznych jest wielu. Pozwolę sobie wymienić jeszcze: Marcina Wyrostka, który zdobył w Sanoku I nagrodę w kategorii rozrywkowej i wkrótce został zwycięzcą programu "Mam talent", Bartosz Kołsut - Młody Muzyk Roku 2014, dr Leszek Kołodziejski i dr Eneasz Kubit - wykładowcy AM w Łodzi, dr Grzegorz Palus - wykładowca UMFC w Warszawie, Grzegorz Stopa - profesor klas akordeonu w Konserwatorium w Wiedniu i Akademii Muzycznej w Detmold w Niemczech, czy Paweł Janas - wybitny wirtuoz akordeonu młodego pokolenia.
Lista uczestników tegorocznego konkursu jest już zamknięta?
Zgłoszenia przyjmowaliśmy do 20 marca. Zgłosiło się 130 wykonawców i jest to rekordowa liczba, bo wystąpią także kilkuosobowe zespoły i z pewnością wystąpi w tegorocznym konkursie ponad 200 uczestników. Młodym wykonawcom towarzyszyć będą nauczyciele i rodzice – liczymy, że ponad 400 osób przyjedzie do Sanoka na XX Międzynarodowe Spotkania Akordeonowe. Przyjadą do Sanoka uczestnicy z sześciu krajów: z Litwy, Białorusi, Ukrainy, Słowacji, Czech, i Polacy. Jurorzy będą oceniać ich występy pracując w trzech komisjach. Przewodniczy całości prof. Bogdan Dowlasz z AM w Łodzi, druga komisja będzie pracować pod przewodnictwem prof. Kladiusza Barana - Rektora UMFC w Warszawie, a pracami trzeciej komisji kierował będzie prof. Joachim Pichura z AM w Katowicach. W jury zasiada elita polskich akordeonistów, a także goście z zagranicy: prof. Richardas Sviackevicius z Wilna, prof. Wiktor Sewriukow z Mińska, Igor Vlah z Banskej Bystricy oraz Nick Petruh z czeskiej Pragi.
Podczas tego wielkiego święta muzyki akordeonowej odbędą się w sumie trzy wspaniałe koncerty i chociaż wspomniał Pan o niektórych wykonawcach, warto wymienić zarówno daty, jak i wykonawców tych koncertów, bo jestem przekonana, że Sanoczanie także będą chcieli się na nie wybrać.
Myślę, że udało nam się tak zaplanować te wieczory, że będą one atrakcyjne zarówno dla najwybredniejszych słuchaczy, jak i melomanów.
26 kwietnia podczas Koncertu Inauguracyjnego posłuchamy akordeonisty Macieja Frączkiewicza i Orkiestry Kameralnej Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. im. Wandy Kossakowej w Sanoku, wzmocnionej muzykami Filharmonii Podkarpackiej pod dyrekcją Elżbiety Przystasz. To niezbędny skład do prawykonania Koncertu na akordeon, kotły i orkiestrę symfoniczną Jerzego Mądrawskiego. W drugiej części koncertu wystąpi Motion Trio – zespół, który nie wymaga rekomendacji, bo ten zespół znany jest na całym świecie. W ubiegłym roku zdobyli główną nagrodę za muzykę do filmu „Szczęście świata”. Ogromnym powodzeniem cieszą się w ich wykonaniu utwory Krzysztofa Pendereckiego, Wojciecha Kilara i wielu wybitnych kompozytorów polskich i zagranicznych. Podczas koncertu w Sanoku usłyszymy zarówno znakomite utwory autorskie Motion Trio, jak i opracowaną przez nich „Orawę” Wojciecha Kilara.
27 kwietnia, w drugim dniu posłuchamy utworów kameralnych. Najpierw dwa duety wykonają utwory nagrodzone w VIII Konkursie Kompozytorskim: pierwszy duet tworzą akordeonista Ivo Jedynecki i wiolonczelista Piotr Mazurek, a drugi Maciej Zimka – akordeon i Miłosz Mączyński – gitara. Drugim ogniwem wieczoru będzie, wspomniany już, recital Bartosza Głowackiego, a zakończy koncert Klaudiusz Baran, który grać będzie na akordeonie i bandoneonie z towarzyszeniem Kwartetu Smyczkowego „Con Affetto”, a program ich występu wypełni muzyka Astora Piazzolli.
28 kwietnia, w sobotę, odbędzie się koncert galowy, który rozpocznie się wręczeniem nagród i wyróżnień, później duet akordeonowy Maciej Zimka i Wiesław Ochwat wykona dwa następne utwory nagrodzone w Konkursie Kompozytorskim, a zakończy ten wieczór Koncert Laureatów XX Międzynarodowych Spotkań Akordeonowych „Sanok 2018”.
Pewnie przygotowanie takiego konkursu zajmuje Panu wiele miesięcy. Mówił Pan o stałej dotacji z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ale nie wystarcza ona na wszystkie wydatki związane z festiwalem, bo lista darczyńców jest długa.
Międzynarodowe Spotkania Akordeonowe w Sanoku są w Ogólnopolskim Kalendarzu Imprez Artystycznych Ministerstwa Kultury, co oznacza, że uczniowie szkół muzycznych mają bezpłatny udział w konkursie, co z pewnością wpływa na ilość zgłoszeń. Częścią kosztów udziału obciążeni są tylko studenci i uczestnicy zagraniczni, ale zawsze staramy się, aby nie były to duże kwoty.
Udaje nam się zebrać odpowiedni budżet dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wspierają nas Rada Miasta i Burmistrz Miasta Sanoka, i Rada Powiatu, i Starosta Sanocki. Mamy także wielu przyjaciół do których należą: Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, Firma Herb Bolesław Szybist, Rubber Company SA, Pass Polska, Fundacja Bankowa im. Mariana Kantona w Warszawie, Bank Pekao SA, mecenas Adam Nowak, Teresa Lisowska, Drukarnie Piast Kołodziej, Automet Józef Leśniak, Testmer Sanok. Wspiera mnie także dr Tomasz Tarnawczyk – dyrektor PSM I i II stopnia w Sanoku, bo ta placówka jest od początku organizatorem Międzynarodowych Spotkań Akordeonowych w Sanoku.
Wszelkie szczegóły dotyczące regulaminu konkursu, harmonogramu przesłuchań i koncertów znajdą Państwo na stronie internetowej PSM I i II st. im. Wandy Kossakowej w Sanoku.
Koncerty rozpoczynać się będą o 19:00 w Sali Sanockiego Domu Kultury. Zapraszam Państwa serdecznie.
Z prof. ośw. Andrzejem Smolikiem - dyrektorem artystycznym Jubileuszowych XX Międzynarodowych Spotkań Akordeonowych "Sanok 2018" rozmawiała Zofia Stopińska 4 kwietnia 2018 roku w Sanoku.
