Koncert w ramach ogólnopolskiej edycji pn. „Weekend Seniora z kulturą”
5 października 2025 r., niedziela, godz. 15:00
SALA KAMERALNA FILHARMONII PODKARPACKIEJ
ROKAS VALUNTONIS – fortepian
ANNA WIŚLIŃSKA – słowo
W programie:
M. K. Čiurlionis – Sonata F-dur VL 155
F. Chopin – Mazurki op. 33
R. Schumann – Karnawał op. 9
Niezwykle interesujący recital fortepianowy skupia twórczość trzech wybitnych kompozytorów działających w XIX wieku. Sonata F-dur VL 155 Mikalojusa Konstantinasa Čiurlionisa (1875-1911) skomponowana w 1898 roku, zachwyca pięknem i prostotą głęboko romantycznych harmonii. Čiurlionis, choć pochodził z Litwy, był silnie związany z kulturą polską. Był w równym stopniu kompozytorem, jak i malarzem. Jak sam pisał: “…nie ma granic pomiędzy sztukami. Muzyka łączy poezję i malarstwo, i ma swoją architektonikę. Malarstwo może posiadać także takąż architektonikę jak muzyka i w farbach wyrażać dźwięki”. Ciekawym kontekstem dla Sonaty F-dur jest cykl czterech obrazów Čiurlionisa zatytułowany Sonata wiosenna z 1907 roku. Poszczególne części tego dzieła noszą te same tytuły, co części Sonaty: Allegro, Andante, Scherzo, Finale.
Mazurki op. 33 Fryderyka Chopina (1810-1849) zostały ukończone w 1838 roku. Pierwszy z nich – Mazurek gis-moll – jest krótki, lecz pełen tęsknoty i zamyślenia. Następujący po nim Mazurek D-dur utrzymany jest w czystym stylu oberka, z charakterystycznym, tanecznym rytmem. Mazurek C-dur przywodzi na myśl wiejską sielankę – zachwyca prostotą, a zarazem pięknem melodii i subtelną harmonią. Finałowy Mazurek h-moll to najdłuższa i najbardziej wymagająca narracyjnie część cyklu. Szczególną uwagę przyciągają wyrafinowane dialogi między głosami w niskim i wysokim rejestrze, które z pewnością poruszą wyobraźnię słuchacza.
Ostatnią pozycją programu jest Karnawał op. 9 Roberta Schumanna (1810-1856) – jedno z najczęściej wykonywanych dzieł w literaturze fortepianowej, przez wielu uznawane za artystyczne credo kompozytora. Silnie zarysowany kontrast pomiędzy kolejnymi miniaturami to jeden z głównych środków wyrazowych tego cyklu. Schumann sięga także po motywy przewodnie, tworząc spójną, choć niezwykle różnorodną strukturę dzieła. Poszczególne części Karnawału są inspirowane różnymi postaciami. Miniatury Euzebiusz i Florestan to różne wcielenia osobowości Schumanna; Pierrot, Arlekin, Pantalon i Kolombina są klasycznymi postaciami commedii dell’arte. Pojawiają się również takie części, które mają odzwierciedlać osoby szczególnie bliskie kompozytorowi. Należą do nich m.in. Chopin, Paganini czy ukochana Clara ukryta pod maską Chiariny.
Rokas Valuntonis, laureat ponad 20 konkursów międzynarodowych, zajął pierwsze miejsce w Międzynarodowym Konkursie Pianistów Campillos (Hiszpania). Wcześniej wygrał Międzynarodowy Konkurs Muzyczny Societa Umanitaria (Włochy) oraz Skandynawski Konkurs Pianistyczny (Szwecja).
Rokas Valuntonis występował w całej Europie, w tym w Danii, Finlandii, Francji oraz Portugalii, w takich salach koncertowych jak: Milton Court (Barbican Centre), La Sala Verdi, Wallace Collection, Litewska Filharmonia Narodowa czy La Sala Casella Accademia Filarmonica Romana. Występował również razem z Orkiestrą Litewskiej Filharmonii Narodowej, Orkiestrą Symfoniczną z Lund, St Christopher Chamber Orchestra, Litewską Orkiestrą Kameralną czy Orkiestrą Kameralną z Poniewieży.
Poza tradycyjnymi koncertami Rokas Valuntonis współpracuje z aktorami i prezenterami. W ostatnim czasie, razem z cenionym litewskim aktorem Kostasem Smoriginasem, badał osobowości i życie emocjonalne wielkich kompozytorów, takich jak Beethoven, Chopin czy Rachmaninow.
W sezonie 2022/2023 Rokas Valuntonis wystąpił z recitalami solowymi w Europie w Litewskiej Filharmonii Narodowej, na festiwalach Morelia Music Festival i międzynarodowym festiwal Cervantino (Meksyk), w Wiltshire Music Center (Wielka Brytania), na festiwalu Rye Arts Festival (Wielka Brytania) oraz podczas lata muzyki fortepianowej w Druskienikach (Litwa).
Rokas Valuntonis, który urodził i wychował się na Litwie, studiował na Litewskiej Akademii Muzyki i Teatru w klasie Aleksandra Zvirblyte, ukończył Sibelius Acedemy (Finlandia) i pobierał lekcje u Eugena Injicia w Paryżu. Skończył też studia podyplomowe w londyńskiej Guildhall School of Music and Drama pod okiem Petera Bithella. Od 2017 r. Rokas Valuntonis jest członkiem programu City Music Foundation Artist Programme. Za swoje liczne osiągnięcia Rokas Valuntonis został nagrodzony prestiżową nagrodą im. Królowej Morty i otrzymał wyrazy uznania od dwóch prezydentów Litwy.
Biuro Koncertowe
Filharmonii Podkarpackiej
im. Artura Malawskiego w Rzeszowie
tel. + 48 17 862 85 07
www.filharmonia.rzeszow.pl
