250 rocznica urodzin Ludwiga van Beethovena
UWAGA!!! KONCERT PRZENIESIONY NA INNY TERMIN!!!
15 marca 2020 roku godz. 18.00 sala Sanockiego Domu Kultury
Ludwig van Beethoven - Koncert skrzypcowy D-dur op. 61
- V Symfonia c-moll op.67
Kamila Wąsik – Janiak – skrzypce
Jiri Petrdlik – dyrygent
Orkiestra Filharmonii Podkarpackiej
Bezpłatne wejściówki do odebrania w Sanockim Domu Kultury od 24 lutego 2020r.
W roku obchodów 250. rocznicy urodzin Ludwiga van Beethovena (1770 -1827) – jednego z najbardziej odkrywczych kompozytorów w historii muzyki - Filharmonia Podkarpacka zaprasza na koncert, podczas którego zabrzmią dwa arcydzieła - Koncert skrzypcowy D - dur op. 61. (1806) oraz Symfonia c- moll op. 67 (1808). Swój jedyny Koncert skrzypcowy napisał Beethoven dla Franza Clementa, skrzypka- wirtuoza i dyrygenta orkiestry Theater an der Wien. Według relacji ucznia Beethovena, Carla Czernego, kompozytor ukończył Koncert w ostatnim momencie - zaledwie na dwa dni przed premierą. Można zatem przypuszczać, że wykonanie Koncertu dalekie było od ideału - Clement zagrał swoją partię po raz pierwszy niemal a vista. Być może dlatego publiczność wiedeńska przyjęła Koncert z rezerwą. Dopiero w 1844 roku skrzypek Józef Joachim i Feliks Mendelssohn – dyrygent ukazali prawdziwe oblicze beethovenowskiego arcydzieła. Dzisiaj Koncert skrzypcowy D - dur zajmuje czołowe miejsce w literaturze skrzypcowej. Kunsztowna partia solowych skrzypiec zintegrowana jest z orkiestrą, dzięki czemu dzieło nabiera cech symfonicznych. Koncert łączy w sobie wirtuozerię z liryzmem, a tematy pełne tanecznych rytmów splatają się w nim z poetycką, rozmarzoną aurą dźwiękową. Część pierwsza – Allegro ma non troppo jest allegrem sonatowym, w którym myśli tematyczne wprowadza orkiestra w rozbudowanej ekspozycji. Następnie liryczną melodię głównego tematu przejmują skrzypce, włączając się w tok muzycznej narracji. II część, to romantyczne Larghetto, które poprzez recytatywny łącznik prowadzi do finałowego Ronda (Allegro). Skrzypce intonują tutaj zamaszysty, taneczny refren - to najbardziej błyskotliwa, wirtuozowska część Koncertu D - dur. V Symfonia budzi u słuchaczy ogromne emocje, bo jest to dzieło o głęboko ludzkiej, wyrazistej wymowie. Utwór powstawał w tragicznym okresie życia Beethovena, w którym kompozytor zmagał się z utratą słuchu. Cierpienie - walka - zwycięstwo – w tych trzech słowach zamknąć by można przesłanie tej niezwykłej Symfonii. Dzieło rozpoczyna wstrząsający motyw, interpretowany najczęściej jako „los uporczywie pukający do drzwi”, a kończy oszałamiający blaskiem brzmienia - triumfalny finał. Dramatyczny „motyw losu” jest myślą przewodnią scalającą wszystkie części symfonii, choć każda z nich ma odmienną budowę i charakter. Część pierwsza Symfonii c- moll, to burzliwe – Allegro con brio, które rodzi się z jednego, kilkudźwiękowego „motyw losu”. Kontrastuje z nią refleksyjna część druga - Andante con moto, w której naprzemiennie prezentuje kompozytor dwa tematy – pierwszy liryczny i drugi bardziej energiczny. Część trzecia, to zachwycające oryginalną instrumentacją Scherzo. Allegro, którego „siłą napędową” jest przetworzony „motyw losu”. Scherzo bezpośrednio połączył kompozytor z Finałem – Allegro wybrzmiewającym w jasnej tonacji C-dur. Dla spotęgowania brzmienia triumfalnego marsza, wieńczącego V Symfonię, Beethoven wykorzystał cały aparat orkiestrowy - dodając flet piccolo, kontrafagot i trzy puzony, co w tamtych czasach stanowiło odważną nowość. „Ilekroć się ją słyszy - pisał o V Symfonii romantyczny kompozytor niemiecki Robert Schumann - działa na nas z niezmienną mocą, jak owe zjawiska przyrody, które napełniają nas zawsze lękiem i zdumieniem”.
Anna Wiślińska
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej im. Artura Malawskiego w Rzeszowie, to jeden z najlepszych zespołów symfonicznych w Polsce. Rozpoczęła działalność w 1955 roku. Rzeszowscy Filharmonicy koncertowali nie tylko w całej Polsce, ale także w takich krajach jak: Gruzja, Włochy, Austria, Niemcy, Hiszpania, Belgia, Litwa, Ukraina, Węgry, Słowacja, Czechy, Chiny i USA. O randze zespołu świadczą koncerty w najbardziej prestiżowych salach koncertowych; w latach 2013-2019 Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej aż siedmiokrotnie wystąpiła w wiedeńskim Musikverein, pod batutą: A. Barnasa, M. Caldiego, M. Ota, J. Petrdlika, T. Wojciechowskiego, gdzie była oklaskiwana przez publiczność i doceniona przez krytyków muzycznych. Zespół współpracuje wybitnymi dyrygentami, solistami i chórami z kraju i zagranicy. Co roku bierze udział w organizowanym przez Filharmonię Podkarpacką Muzycznym Festiwalu w Łańcucie, który cieszy się zasłużoną renomą w całej Europie.W dorobku Orkiestry znajduje się szereg nagrań fonograficznych, m.in. płyty CD z utworami: Józefa Wieniawskiego, Raula Koczalskiego, Jana Kantego Pawluśkiewicza, a także Missa Solemnis Ignazego Rittera von Seyfrieda - nagrodzona „Złotym Orfeuszem” (Paryż, 2016). Orkiestra ma również na swoim koncie wiele prawykonań, w tym: utwory Joanny Bruzdowicz, „Rapsodia 1939-1945” Leo Spellmana, Kantata „Tajemnice Fatimskie” Henrique SilveIry, „Symfonia Światła” Stanisława Fiałkowskiego. Orkiestra Filharmonii Podkarpackiej prowadzi także regularną działalność koncertową na terenie województwa podkarpackiego w ramach projektu „Przestrzeń otwarta dla muzyki”, a także uczestniczy w realizacji spektakli organizowanych w ramach programu pod nazwą „BOOM” (BALET, OPERA, OPERETKA, MUSICAL). Wykonuje również koncerty dedykowane dzieciom i młodzieży. Repertuar Orkiestry zawiera dzieła symfoniczne należące do światowej literatury muzycznej oraz liczne utwory polskich kompozytorów, w tym twórców współczesnych. Nową inicjatywą kulturalną (wrzesień 2019 r.) związaną z obchodami 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki był Międzynarodowy Konkurs Muzyki Polskiej jego imienia. Konkurs, którego organizatorem jest Instytut Muzyki i Tańca, a współorganizatorem Filharmonia Podkarpacka, ma na celu popularyzowanie muzyki polskiej XIX i XX stulecia. W etapie finałowym uczestnikom konkursu towarzyszyła Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej. Od 2008 roku dyrektorem Filharmonii Podkarpackiej im. Artura Malawskiego w Rzeszowie jest prof. Marta Wierzbieniec, a funkcję pierwszego dyrygenta od 2017 roku pełni Massimiliano Caldi.
Kamila Wąsik – Janiak - skrzypaczka; solistka i kameralistka, pedagog. Absolwentka Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Studia uwieńczone dyplomem z wyróżnieniem ukończyła w klasie prof. Romana Lasockiego otrzymując Medal Magna cum Laude za wybitne osiągnięcia dla najlepszego absolwenta UMFC (2010). W roku 2018 uzyskała stopień doktora sztuk muzycznych.
Zwyciężyła w Międzynarodowym Konkursie im. Karola Szymanowskiego w Łodzi (2009) a w 2006 roku otrzymała z rąk przewodniczącego Jury prof. Zakhara Brona II nagrodę i nagrodę specjalną dla najlepszego polskiego uczestnika na X Międzynarodowym Konkursie im. Karola Lipińskiego i Henryka Wieniawskiego w Lublinie. Jest również laureatką m.in. 11. Internationaler Wettewerb für Violine w Kloster Schöntal (Niemcy). W Polsce koncertowała z orkiestrami większości filharmonii, w tym orkiestrą Filharmonii Narodowej i Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia. Jako solistka współpracowała z wieloma wybitnymi dyrygentami takimi jak: Mirosław Jacek Błaszczyk, Tomasz Bugaj, Czesław Grabowski, Michał Klauza, Wojciech Michniewski, Marek Pijarowski, Wojciech Rajski, Zygmunt Rychert, czy Jerzy Salwarowski. Kamila Wąsik - Janiak często udziela się na gruncie muzyki kameralnej. Otrzymała nagrodę fonograficzną Fryderyk 2017 za płytę Musica profana 1 z kompozycjami Pawła Łukaszewskiego czy nagrodę krytyków francuskich Les Orphees d' Or - Prix de la SACD i dwie nominacje do Fryderyków 2016 za płytę Joanna Freszel Real Life Song, obydwie wydane nakładem firmy DUX. Artystka dokonała wielu światowych prawykonań utworów koncertujących, kameralnych i solowych prezentując owe dzieła zarówno na scenach polskich jak i za granicą. Od 2015 roku jest członkiem zespołu Hashtag Ensemble, z którym regularnie koncertuje i nagrywa płyty. Występowała na tak ważnych festiwalach jak m.in.: Tallin Afekt Festival (Estonia 2018), Festiwal prawykonań Polska Muzyka Najnowsza w Katowicach (2013), 64. Międzynarodowy Festiwal Chopinowski w Dusznikach Zdroju (2009), Westdeutsche Rundfunk Musikfest w Mϋnster (Niemcy 2009) czy International Student Festiwal w Kyoto (Japonia, 2007) a także na większości polskich festiwali muzycznych (Warszawa, Kraków, Wrocław, Gdańsk, Jelenia Góra, Zielona Góra, Częstochowa). W roku jubileuszowym UMFC Kamila Wąsik- Janiak uświetniła galowy koncert dedykowany Jego Królewskiej Mości, Księciu Walii, następcy tronu brytyjskiego - Księciu Karolowi, oraz jego małżonce, Księżnej Kornwalii – Kamili. Artystka pracowała z wybitnymi osobowościami i pedagogami tj.: Kaja Danczowska, Igor Frołow, Tadeusz Gadzina, Marina Jaszwili, Mirosław Ławrynowicz, Krzysztof Węgrzyn, Wanda Wiłkomirska. Jest również laureatką Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2005 i 2009), stypendystką Prezydenta Miasta Gdańska za wybitne osiągnięcia (2009) oraz laureatką prestiżowego stypendium Młoda Polska przyznawanego przez MKiDN (2007). Obecnie pracuje na stanowisku asystenta na swojej macierzystej uczelni.
Jiří Petrdlík /1977/ jest uznawany za jednego z najbardziej uznawanych europejskich dyrygentów swojego pokolenia. Studiował grę na fortepianie, puzonie i dyrygenturę (1995-2000 w Konserwatorium w Pradze, 2000-2005 w Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze) u prof. Miroslava Košlera, prof. Miriam Němcovej, prof. Jiří Bělohlávka, prof. Radomila Eliški, prof. Františka Vajnara, prof.Tomáša Koutníka i innych. Ukończył studia w klasie mistrzowskiej głównego dyrygenta orkiestry Filharmonii w Nowym Jorku prof. Kurta Masura we Wrocławiu i głównego dyrygenta Filharmonii BBC prof. Jiří Bělohlávka. W latach 2002-2009 był stałym dyrygentem Teatru Narodowego w Brnie i dyrektorem muzycznym Teatru Miejskiego w Brnie. Od 2004 r. jest zatrudniony jako stały dyrygent w Teatrze im. J. K. Tylta w Pilźnie. Petrdlík regularnie współpracuje gościnnie z prestiżowymi międzynarodowymi scenami operowymi (np. W Mesynie, Tuluzie, Warszawie, Północnym Teksasie, Pradze, Szegedzie, Kairze, Aleksandrii itp.). W dziedzinie muzyki symfonicznej Jiří Petrdlík dyryguje czołowymi orkiestrami czeskimi i zagranicznymi (Praska Orkiestra Symfoniczna, Czeskie Radio SO, Czeskie Narodowe SO, Filharmonia Janáček w Ostrawie, Morawska Filharmonia w Ołomuńcu, Północnoczeska Filharmonia w Teplicach, Wrocławska Filharmonia, Orkiestra Filharmonii Śląskiej w Katowicach, Orkiestra MTM w Warszawie, KSO w Toronto, Iwasaki Philharmonic ao) i regularnie pojawia się jako gość na różnych festiwali muzycznych w Europie, Japonii, Chinach, Kanadzie i USA. Od sezonu 2010/11 z powodzeniem rozwija bogatą współpracę artystyczną z Kairską Orkiestrą Symfoniczną, gdzie został mianowany Dyrektorem Artystycznym Generalnym i Głównym Dyrygentem w latach 2011-15.. W sezonie 2014/15 Petrdlík został zaproszony do Alte Oper w Frankfurcie, a w sezonie 2015/16 był gościnnym dyrygentem w Wiener Musikverein. Od tego czasu rozwijał bogatą współpracę artystyczną jako stały dyrygent gościnny Orkiestry Filharmonii Podkarpackiej w Rzeszowie. Od roku 2015 Petrdlík regularnie organizuje prestiżowe noworoczne trasy koncertowe w Chinach z wybitnymi europejskimi orkiestrami. Petrdlík prowadził także szeroką działalność jako chórmistrz (od 2009 r. Dyrektor artystyczny praskiego chóru mieszanego), muzykolog (Uniwersytet Karola w Pradze) - zdobył tytuł doktora), wydawca i pedagog (kierownik wydziału dyrygentury Konserwatorium im. Jaroslava Ježka w Pradze) i z powodzeniem wziął udział w kilku konkursach (np. w konkursach: Prague Cantat, American Opera Competition, D. Flick Conductor Competition London). Jest przewodniczącym Jury Konkursu "Praga Kantat" i Towarzystwa Fibicha, a od 2017 r. Został dyrektorem unikalnego w skali światowej festiwalu melodramatu koncertowego „Melodramfest" i głównym dyrygentem międzynarodowej orkiestry Carpathia. Szeroki repertuar Petrdlíka zawiera kompozycje różnych gatunków muzycznych, stylów i okresów. W dziedzinie dyskografii Petrdlík często zwraca uwagę na rzadko pojawiające się tytuły (np. Ezio Glucka - światowa premiera praskiej wersji opery Beethovena - Habsburskich kantat, Foerster - Glagolitic Mass, Fibich - Missa brevis, Prokofieva – Eugeniusz Oniegin, Arend – Astral Travels i in.)
